.Το όπιο του Θεού

«Να ξεμπερδεύουμε με τις θρησκείες». Το είπε και ο Καρλ Μαρξ: «Η θρησκεία είναι το όπιο του λαού». Ωκεανοί αθώου αίματος στο όνομα κάποιου θεού, χιλιάδες χρόνια τώρα. 

Κι όμως, οι θρησκείες είναι μια υπέροχη πατέντα, που αν δεν υπήρχε, θα έπρεπε να την εφεύρουμε.

Διδάσκουν επί χιλιάδες χρόνια στους απλούς ανθρώπους το δίκαιο και το άδικο, υπενθυμίζουν τη βεβαιότητα του θανάτου και την αναγκαιότητα μιας ενάρετης και δίκαιης επίγειας ζωής. 

Τιμωρούν ή επιβραβεύουν, απειλούν με Κολάσεις ή υπόσχονται Παραδείσους. Πώς να καθίσεις να εξηγήσεις σε έναν άνθρωπο που ξέρει μόνο τα πρόβατα, το χωράφι και την τύφλα του ότι δεν είναι σωστό να πεταχτεί στο διπλανό οικόπεδο, να πετσοκόψει τον γείτονα και να του βιάσει τις κόρες, την κατσίκα και τη γυναίκα; (όχι απαραιτήτως μ' αυτή τη σειρά).

Η ανθρωπότητα σφάζεται όχι επειδή την ψωνίζει με μια καλή ή κακή θρησκεία, αλλά επειδή ξυπνάει μέσα της το κακό θεριό. Συχνά το ξυπνάει η απληστία, η δίψα για εξουσία, και ακόμα συχνότερα, η φτώχεια, η εκμετάλλευση και η εξαθλίωση (είναι η πείνα, ηλίθιε).

H θρησκευτική ευσέβεια ίσως να έχει γλιτώσει τον κόσμο, μέσα στους αιώνες, από πολύ μεγαλύτερες τραγωδίες από όσες προκλήθηκαν στο όνομά της. Για να παραφράσω τον Τσόρτσιλ, ο φόβος του Θεού είναι σαν τη δημοκρατία: σαφώς και δεν είναι τέλειο σύστημα, αλλά είναι το καλύτερο που έχουμε - μέχρι στιγμής.

Oσο για τον θείο Καρλ, ευσεβώς παραθέτω την ακριβή μετάφραση της φράσης στην οποία περιέχεται το επίμαχο απόφθεγμα: μια εξόχως ποιητική διατύπωση, η οποία εννοεί το ακριβώς αντίθετο απ' ό,τι πολύς κόσμος νομίζει. 

«Η θρησκεία», γράφει ο Μαρξ, «είναι ο αναστεναγμός του καταπιεσμένου, είναι η καρδιά ενός άκαρδου κόσμου, είναι η ψυχή μέσα σε συνθήκες χωρίς ψυχή. Είναι το όπιο των ανθρώπων».

Ναι, ίσως η θρησκεία είναι όπιο, φάρμακο αρχαίο, ουσία λησμονιάς και παρηγορίας. Αν όμως ο άλλος, αντί για γλυκό αργιλέ, καταπιεί αμάσητο όλο το λιβάδι με τις παπαρούνες, τι να σου κάνει κι ο Θεός; Σηκώνει τα χέρια ψηλά...

• ΝΔ, Νου-Δου, όπως Νόνη Δούνια. Τι δεν καταλαβαίνετε;
• «Ο,τι αγαπούσε, ήταν ένα ψέμα/ έμοιαζε με πρόβα, πρόβα νυφικού,/ όπως η ζωή της,/ που κάθε μέρα,/ την πάει πάντα και κάπου αλλού?». Κάπως έτσι ξεκόλλησε το αυτοκολλητάκι!

ΡΙΚΑ ΒΑΓΙΑΝΗ
rika@pegasus.gr